Перадавыя бескантактавыя тэхналогіі на службе ў банкаў

Перадавыя бескантактавыя тэхналогіі на службе ў банкаў

Фраза "бескантактавыя тэхналогіі" сёння знаёмая не толькі спецыялістам IT-сферы, але і радавым карыстальнікам сучасных сэрвісаў. Напрыклад, шырокія магчымасці бесправадной сувязі ўжо ацанілі ўладальнікі "прасунутых" мадэляў мабільных тэлефонаў і планшэтных кампутараў. Знаўцы пытання сцвярджаюць: бескантактавыя тэхналогіі маюць вялізныя перспектывы прымянення ў самых розных сферах - ад рытэйла да медыцыны і адукацыі. Безнаяўныя плацяжы; транспарт; сістэмы ўліку часу, ідэнтыфікацыі і кантролю доступу; інтэрактыўныя інфа-стэнды і смарт-постэры; сацыяльныя сэрвісы ... І гэта яшчэ далёка не поўны пералік тых абласцей, дзе можа спатрэбіцца прагрэсіўнае вынаходства. Бескантактавы спосаб сувязі ўзялі на ўзбраенне і банкі. Белаграпрамбанк не стаў выключэннем. Пра сённяшні і заўтрашні дзень «бескантакту» мы гутарым з дырэктарам Картцэнтра ААТ «Белаграпрамбанк» Аленай НЕСЦЯРЁНАК.

- Алена Генадзеўна, банкаўскі карт-бізнэс і тэхнічны прагрэс - непадзельныя паняцці. З'яўленне бескантактавых банкаўскіх плацежных картак - таму пацвярджэнне. А ці дакладная інфармацыя, што на сённяшні дзень Белаграпрамбанк можа прапанаваць кліентам карткі з бескантактавым чыпам розных міжнародных плацежных сістэм?

- У мінулым годзе Белаграпрамбанк паспяхова завяршыў сертыфікацыю ў плацежнай сістэме VISA на эмісію і абслугоўванне бескантактавых картак. А на дадзены момант мы маем аналагічны сертыфікат у іншай вядучай міжнароднай плацежнай сістэмы MasterCard Worldwide. Дарэчы, гісторыя бескантактавых картак у Беларусі пачалася менавіта з нашага банка. Роўна год таму была праведзена першая ў краіне аперацыя аплаты з дапамогай бескантактнай карткі ў адной з мінскіх кавярняў, дзе ўсталяваны плацежны тэрмінал Белаграпрамбанка.

- І ўсё ж пакуль яшчэ для большасці беларускіх уладальнікаў банкаўскіх картак спалучэнне "бескантактныя тэхналогіі" гучыць не вельмі звыкла. Адбіваецца недахоп інфармацыі. Упэўнена, даведайся суайчыннікі аб навінцы пабольш, у бескантактавых картак з'явіцца нямала прыхільнікаў.

- Бескантактавая картка знешне не адрозніваецца ад звычайнай банкаўскай плацежнай карткі. "Разынка" - у мікрапрацэсарным чыпе, які падтрымлівае тэхналогію RFID (Radio Frequency IDentification у перакладзе з англійскай мовы азначае радыёчастотная ідэнтыфікацыя). Ён дазваляе абменьвацца дадзенымі паміж прыладамі, якія знаходзяцца на невялікай адлегласці (не больш за пяць сантыметраў) адзін ад аднаго. У картках Visa дадзеная тэхналогія рэалізаваная пад брэндам payWave, у картках MasterCard - PayPass. Абазначаецца бескантактавы спосаб сувязі спецыяльнай маркіроўкай, якая павінна прысутнічаць як на картках, так і на абсталяванні, якое выкарыстоўваецца для ажыццяўлення плацежных аперацый.

- Адно з пераваг бескантактавых тэхналогій - аператыўнасць. За кошт чаго яе ўдаецца дасягнуць?

- У двух словах апішу працэс разліку з дапамогай бескантактавай карткі. Касір уводзіць суму пакупкі праз тэрмінал і прапануе пакупніку паднесці картку да рыдэру прылады. Менш чым за секунду на дысплеі тэрмінала адлюстроўваецца інфармацыя аб тым, што картка счытана (апрацавана). Калі сума транзакцыі не перавышае 100 000 рублёў (па картках MasterCard) і 220 000 рублёў (па картках Visa) ідэнтыфікацыі трымальніка (подпіс ці пін-код) не патрабуецца. Такім чынам, аперацыя аплаты займае менш за 10 секунд.

У працяг тэмы аб перавагах бескантактавых картак хачу сказаць, што яны з'яўляюцца ўніверсальнымі. Іх можна выкарыстоўваць не толькі ў спецыяльных тэрміналах з адпаведнай маркіроўкай, але і ў любых плацежных тэрміналах, банкаматах і інфакіёсках ва ўсіх краінах свету, бо акрамя бескантактавага модуля карткі абсталяваны магнітнай паласой і кантактным чыпам.

Нельга спісваць з рахункаў і больш працяглы тэрмін службы такіх картак. Пры бескантактавых разліках пластык менш зношваецца, такім чынам, даўжэй функцыянуе.

- Пытанне аб бяспецы банкаўскіх плацежных картак з кожным годам становіцца ўсё актуальней. Што можна сказаць наконт гэтага аб бескантактавых плацяжах?

- Асноўныя міфы. "Калі ў маёй сумцы або кашальку ляжыць бескантактавая картка і хто-небудзь будзе праходзіць побач з счытвальнай прыладай, то ён зможа завалодаць дадзенымі маёй карткі або спісаць з яе грашовыя сродкі". «Калі каля касы стаіць вялікая чарга, то пры здзяйсненні аперацыі з карткай адбудзецца спісанне грашовых сродкаў з некалькіх рахункаў трымальнікаў бескантактавых картак, якія стаяць побач». Паспрабуем гэтыя міфы развеяць.

Абмен дадзенымі паміж бескантактавай карткай і плацежным тэрміналам адбываецца на адлегласці ад 2,5 да 5-ці сантыметраў. Пагадзіцеся, складана неўзаметку падысці да чалавека на такую адлегласць. Акрамя таго, счытаць інфармацыю з чыпа карткі, у адрозненне ад магнітнай паласы, практычна немагчыма. Яшчэ адзін істотны момант: пры бескантактавых плацяжах уладальнік не выпускае сродак разліку з рук, што зніжае рызыку несанкцыянаваных маніпуляцый з карткай з боку абслуговага персаналу.

Дарэчы, па дадзеных міжнародных экспертаў, зафіксаваны ўзровень махлярства з бескантактавымі карткамі на парадак ніжэй за сярэдняе значэнне злачынстваў у картачнай індустрыі ў цэлым. Прычым, рэдкія інцыдэнты з бескантактавымі карткамі звязаны не з тэхналогіяй плацяжу, а часцей за ўсё са стратай або крадзяжом картак.

- Ну, а ці адпавядае ўзровень развіцця інфраструктуры задачы папулярызацыі прагрэсіўнай тэхналогіі?

- Для прасоўвання бескантактавых плацяжоў неабходнасць наяўнасці адпаведнай інфраструктуры бясспрэчная. І Белаграпрамбанк паступова вырашае гэтую задачу. Заўважу, што стварэнне сеткі спецыяльных тэрміналаў патрабуе значных матэрыяльных і часавых затрат. Напрыклад, у Вялікабрытаніі за 3 гады бескантактавыя плацежныя тэрміналы былі ўстаноўлены толькі ў 10 працэнтах магазінаў. Але, нягледзячы на складанасць гэтага працэсу, мы тым не менш рухаемся наперад. Пры гэтым хачу нагадаць, што карткі з бескантактавым чыпам могуць выкарыстоўвацца ў любым абсталяванні, які падтрымлівае як бескантактавыя, так і кантактныя тэхналогіі. Прычым набыццё такой універсальнай карткі ў Белаграпрамбанку абыдзецца для кліента ўсяго на 30 000 рублёў даражэй за звычайную чыпавую картку.

- Сусветны вопыт даказвае, што патэнцыял бескантактавых тэхналогій дастаткова шырокі. Давайце паспрабуем зазірнуць у будучыню: чым яшчэ можа быць карысная гэтая тэхналогія для беларускіх банкаў і іх кліентаў?

- Бескантактавы чып лёгка змяшчаецца не толькі ў аплатную картку, але і ў бірульку, гадзіны, мабільны тэлефон, планшэт і гэтак далей. Гэта значыць кожны з гэтых прадметаў, абсталяваны бескантактавым механізмам, можа гуляць ролю электроннага кашалька. Жыхары многіх краін ужо ацанілі добрыя якасці падобных сэрвісаў. Скажам, мабільны тэлефон або планшэт здольны адначасова выконваць функцыі праязнога білета, пропуску, карты лаяльнасці, ключа доступу… Дапускаючы, расійскія банкі ўжо прапануюць сваім кліентам выкарыстоўваць бескантактавыя карткі ў якасці праязнога білета ў метро. Магчыма, і беларускія банкі ў недалёкай будучыні ўкарэняць такую ж паслугу.

Ды па вялікім рахунку прынцып "у адзін дотык" можа быць рэалізаваны дзе заўгодна. Не сумняваюся, што пройдзе зусім няшмат часу і бескантактавыя прылады стануць неад'емным атрыбутам паўсядзённага жыцця беларусаў. Бо да добрага мы абвыкаем хутка.