Будуем паспяховы бізнэс разам з Белаграпрамбанкам: гісторыі карпаратыўных кліентаў

«Калі ўсе навокал будуць шчаслівыя і будуць атрымліваць
ад працы задавальненне, я таксама буду вельмі шчаслівы.
Праца павінна прыносіць радасць», - такое бізнэс-крэда
кіраўніка кампаніі ТАА «Крапфліт» Міхаіла Кузьмянкова.
І на сваім асабістым прыкладзе ён даказвае,
што гэта паспяхова працуе.

Кампаніі Міхаіла Кузьмянкова - ТАА «Крапфліт», ТАА «Белдрон» - існуюць з 2019 года. Тады яшчэ пачатковец бізнэсмэн (сёння ён CEO & Co-Founder кампаніі) займаўся пастаўкай сродкаў абароны раслін (САР). Была ідэя, якую прадпрымальнік марыў увасобіць у жыццё, ён планамерна ішоў да сваёй мэты, працуючы з кампаньёнамі амаль без перапынку на адпачынак. За тры гады стартап вырас у цэлую кампанію, якая распрацоўвае рабатызаваных беспілотныя тэхналогіі. І ўжо ў бліжэйшай перспектыве ў Міхаіла - кантракты з замежнымі краінамі і новыя рынкі збыту. Але пра ўсё па парадку.

- Я скончыў Беларускі аграрна-тэхнічны ўніверсітэт, магістратуру, затым Акадэмію кіравання пры Прэзідэнце Рэспублікі Беларусь, - распавядае Міхаіл Кузьмянкоў. - Працаваў у аграхолдынгу на кіруючых пасадах, куды трапіў па размеркаванні. Пасля працаваў у камерцыйных структурах, займаўся пастаўкай бялковай сыравіны і сродкаў аховы раслін. Спазнаў боль сельскай гаспадаркі знутры і са боку. Звярнуў увагу, што ў гаспадарках парушаецца тэхналогія ўнясення САР. Нават калі прэпараты былі пастаўлены ў поўным аб'ёме, тэхніка, кадры, надвор'е ўносілі свае карэкціроўкі, сціскаючы "акно магчымасцей" для агратэхналагічнай аперацыі, што прыводзіла да рэзкага зніжэння або страты ўраджаю.

Малады прадпрымальнік шукаў шляхі вырашэння праблем у сельскай гаспадарцы, і яму прыйшла на розум унікальная ідэя - палепшыць ураджайнасць беларускіх палёў пры дапамозе дронаў. Усё, што выкарыстоўвалася да гэтага ў аграрнай сферы, - гэта традыцыйны трактарны метад з прычапным або самаходным апырсквальнікам і тэхнікай для транспарціроўкі вялікага аб'ёму вады, неабходнага для падрыхтоўкі працоўнага раствора.

- Мы разумелі, наколькі дроны эфектыўныя, - кажа Міхаіл. - Для прыкладу, трактару трэба 200 літраў вады на гектар, а дрону - 5-10 літраў на гэтую ж плошчу, гэта значыць у 40 разоў менш. Трактар ​​марнуе на гектар 1 літр паліва, дрон працуе на электраэнергіі - гэта эканомія рэсурсаў і зніжэнне выкідаў у атмасферу. Наземная тэхніка ўшчыльняе глебу, пад коламі вытоптваецца ўраджай. Мы палічылі, што толькі за кошт адсутнасці тэхналагічнай каляіны наш комплекс з дронамі цалкам акупляецца ўсяго на адной тысячы га рапсу.

Кампанія вырабляе Комплексы "Ракурс-М" для ўнясення сродкаў абароны раслін і мікраўгнаенняў дронамі. Гэтае рашэнне "пад ключ", якое дазваляе забяспечыць высокі ўзровень аўтаномнасці і надзейнасці выканання агратэхналагічнай аперацыі з прадукцыйнасцю, якая перавышае 10 га ў гадзіну, а гэта супастаўна з працай дарагой трактарнай тэхнікі. Комплекс уяўляе сабою прычэп, абсталяваны аўтаматызаванай сістэмай падрыхтоўкі працоўнага раствора, што дазваляе выключыць кантакт чалавека з пестыцыдамі, адсекам з нізкім узроўнем шуму для зарадкі акумулятарных батарэй, 1-3 дронамі-апырсквальнікамі, дронам для аблічбоўкі пасяўных пляцаў. Адмысловае праграмнае забеспячэнне дапамагае складанасць беспілотнай тэхналогіі звесці да націску на кнопку экрана пульта кіравання Комплексу.

ТАА «Крапфліт» - кампанія, якой першай у рамках Указа Прэзідэнта нумар 215 прысвоены статус суб'екта інавацыйнай дзейнасці Кітайска-Беларускага індустрыяльнага парку «Вялікі камень». Кампанія з'яўляецца пераможцам некалькіх конкурсаў інавацыйных праектаў: ​​Belarus ICT Start-up Award 2021 (арганізатар - Дзяржаўны камітэт па навуцы і тэхналогіях Рэспублікі Беларусь); Agtechinventum (праводзіцца Асацыяцыяй дылераў сельскагаспадарчай тэхнікі Расійскай Федэрацыі); Startup Great Challenge (арганізаваны Белаграпрамбанкам, індустрыяльным паркам «Вялікі камень» і Мінскім гарадскім тэхнапаркам).

- Мы займаемся распрацоўкай інструмента лічбавай трансфармацыі галіны, які ўяўляе сабой лічбавую платформу для дакладнага земляробства, інтэграваную з беспілотнай тэхнікай і якая дазваляе з лёгкасцю выкарыстоўваць CASS (configurable, adaptive and scalable swarm) - наладжваемую, адаптыўную сістэму роя, якая маштабуецца і якая складаецца з беспілотных наземных паветраных прылад, прызначаных для выканання сумесных задач інтэлектуальнай сельскай гаспадаркі ў рэжыме флоту, - распавядае Міхаіл. - Гэта вельмі складаная задача, якая патрабуе вялікіх фінансавых і інтэлектуальных укладанняў. З другім пунктам у нас усё добра, працуе магутная каманда распрацоўшчыкаў, датычна фінансаў - цяжкасці. Венчурны рынак у краіне развіваецца хутка, але недастаткова інтэнсіўна для імклівага росту агратэх-стартапаў. Пры гэтым нам удалося вывесці на рынак першую версію прадукта, стварыць нейронавую сетку і ПА падрыхтоўкі лічбавага артафотаплана, здзейсніць адгрузкі ў гаспадаркі за межамі краіны і атрымаць фідбэкі, якія дазваляюць удасканальваць працэсы R&D. Моцна мы рушылі наперад і ў частцы BizDev і CustDev, сабралі заяўкі на нашы праграмна-апаратныя комплексы з рынкаў ТС, ЕС, Афрыкі больш чым на 5 млн еўра, падпісалі пагадненні аб намерах з патэнцыйнымі партнёрамі з ЗША.

У сваёй дзейнасьці кампанія кіруецца прынцыпамі ESG, а прадукт адпавядае 9-ці з 17-ці мэтаў Устойлівага разьвіцьця ПРААН. Для кампаніі прыярытэтнае пытанне экалогіі.

- Сельская гаспадарка - адна з самых шкодных для навакольнага асяроддзя галін, якая спрыяе пастаяннаму росту вугляроднага следу, - кажа кіраўнік. - Калі тэрмінова не прыняць меры, наступіць кропка незвароту. З усведамленнем гэтага мы развіваем свой стартап. Інвестарам гэта не вельмі падабаецца, бо стаць аднарогам для нас другасна.

Міхаіл падкрэслівае, што сумесна з партнёрам ТАА «Тэхналогіі земляробства» кампанія шмат увагі надае дакладнаму земляробству як аднаму з найважнейшых аспектаў для лічбавай трансфармацыі беларускай сельскай гаспадаркі, які дазваляе павялічыць ураджайнасць, знізіць экалагічныя страты і сабекошт прадукцыі. Праводзяцца сумесныя з аграрнымі адукацыйнымі ўстановамі заняткі для студэнтаў, фермераў, аграномаў і кіраўнікоў гаспадарак, дзе прысутныя абменьваюцца досведам. Не так даўно прадстаўнікі кампаніі правялі выпрабаванні RTK-антэны ўласнай распрацоўкі, якая з'яўляецца асновай дакладнага земляробства. Антэна, у адрозненне ад спадарожнікаў, дазваляе атрымаць сантыметровую дакладнасць, што робіць даступнай дыферэнцыраваную апрацоўку пасяўных пляцаў. Праект рэалізуецца кампаніяй ТАА «Белдрон» у рамках праграмы з Нацыянальнай акадэміяй навук Беларусі.

Мы пацікавіліся ў Міхаіла, ці праводзіліся даследаванні па эфектыўнасці дронаў.

- Вядома, неаднаразова на поле ставілі трактар ​​і паралельна пускалі дроны, на расліны мацавалі водаадчувальныя індыкатары і аналізавалі, як размяркоўваецца дробнадысперсная кропля працоўнага раствора ад дрону і кропля фарсункі наземнага апырсквальніка, параўноўвалі прадукцыйнасць і сабекошт. Мы не пазіцыянуем наш прадукт у якасці канкурэнта наземнай тэхнікі. На наш погляд, гэта ідэальны варыянт, які дапаўняе трактар. Напрыклад, пераўвільготнена глеба, трактар ​​не ідзе - і ў гэты час працуе дрон. Калі ж ветранае надвор'е і трэба апрацоўваць палі - трактар ​​прыціснуў штангу і працуе, а дрон адпачывае, - працягвае Міхаіл аб эфектыўнасці выкарыстання дрона і трактара ў сельскай гаспадарцы.

Яшчэ прадпрымальнік прывёў прыклад са лёнам, расказаў пра вопыт з Крупскім ільнозаводам, дзе культуру апрацавалі рознымі прэпаратамі, апырсквалі пасевы малымі нормамі хіміі і ўбачылі высокую эфектыўнасць дрона ў барацьбе з баршчэўнікам і залатарнікам.

Па словах уладальніка бізнэсу, адна з фішак дрона – гэта тое, што, па сутнасці, у ім няма чаму ламацца, у адрозненне ад трактара. З рухомых частак тут толькі матор без шчоткі, мембранная помпа і акумулятарная батарэя.

Міхаіл расказаў і аб ролі Белаграпрамбанка ў станаўленні яго бізнесу.

- У 2020 годзе я даведаўся пра Цэнтры прыцягнення Igrow Белаграпрамбанка, пачаў разумець, што такое венчурная экасістэма. Першае маё знаёмства з венчурам адбылося якраз дзякуючы Igrow. У нас ідзе вельмі шчыльная праца з каваркінгамі банка: тут тэстуем гіпотэзы, развіваем FaaS-кірунак.

У рамках праграмы «Паскарэнне», арганізаванай Асацыяцыяй трэкераў і бізнес-кансультантаў і Igrow, кампанія прапампоўвала інструмент Cropfleet FaaS (Farming-as-a-service) - гатовую бізнес-мадэль для малых гарадоў і вёсак, у рамках якой маладыя людзі рэгіёну могуць займацца аказаннем паслуг па ўнясенні САР, што з'яўляецца самай часта паўтараемай аперацыяй у раслінаводстве.

Прадугледжваецца, што працэсам будзе кіраваць малады бізнесмен, які пройдзе навучанне, набудзе неабходныя кампетэнцыі, бізнесавыя якасці і зможа весці сваю справу. Так будзе сфарміравана прафесія будучыні - кантрактара, які будзе купляць тэхніку, з дапамогай яе аказваць паслугі там, дзе не хапае механізатараў. Гэта высокамаржынальны бізнэс, ён дазволіць стварыць новыя працоўныя месцы ў сельскай мясцовасці і паспрыяе павелічэнню пакупніцкай здольнасці ў рэгіёнах. І ён стане, паводле слоў Міхаіла, тым самым якарам, які дапаможа захаваць кадры ў вёсцы і вырашыць праблемы захавання агратэхналогіі, укаранення лічбавых тэхналогій у многіх гаспадарках.

Як падкрэслівае прадпрымальнік, падтрымка стартапаў - гэта стратэгічна важнае пытанне для дзяржавы: інавацыі патрэбны, бо дзякуючы ім развіваецца экспарт, расце валютная выручка. Таму неабходныя інстытуты, якія могуць падтрымліваць ініцыятыву бізнесу на ранніх стадыях яго развіцця.

Сёння, не гледзячы ні на якія цяжкасці, Міхаіл Кузьмянкоў працягвае ісці да сваёй бізнес-мэты і рэкамендуе ўсім пачаткоўцам стартапам ніколі не спыняцца.

- Пакінуць працу, якая прыносіць заробак, ступіць у нязведанае вельмі складана, - кажа СЕА. - Многія адыходзяць, таму што лічаць, што без сродкаў немагчыма развіваць ідэю. Трэба разумець, што вельмі-вельмі шмат неабходна зрабіць, ня маючы фінансавай падтрымкі. Гэта складаная задача для любога стартапа. І тут важна шукаць знаёмствы, чальцоў каманды, ментараў. У гэтым якраз дапамог і дапамагае Igrow. Дзякуючы нетворкінгу і супольнасці цэнтра прыцягнення мы змаглі атрымаць кваліфікаваную падтрымку і дапамогу ў станаўленні нашага бізнесу.

На пытанне, якімі якасцямі павінен валодаць заснавальнік стартапа, каб не пабаяцца смела кінуць усё і сысці ў вольнае плаванне, бізнэсмэн адказвае:

- Самае важнае - самаматывацыя, жаданне дасягнуць мэт, уменне перажыць няўдачы. Трэба памятаць, што на памылках вучацца і важна іх не баяцца. Трэба быць актыўным, але пры гэтым унутрана спакойным, каб нішто не магло вас выбіць з сядла. Дадатныя эмоцыі павінны быць заўсёды. Па сабе скажу: калі ўсе, хто з Cropfleet будуць шчаслівыя і будуць атрымліваць ад працы задавальненне, я таксама буду вельмі шчаслівы.

Кіраўнік ТАА «Крапфліт» падкрэслівае, што ў бізнэсе шмат што вырашае калектыў кампаніі, і калі сабралася каманда аднадумцаў, то поспех не прымусіць сябе доўга чакаць.

Дзякуем Міхаілу Кузьмянкову за пазнавальную гутарку аб станаўленні бізнесу.

У інтэрв'ю выкарыстаны фота з асабістага архіва М.Кузьмянкова,

а таксама фота з адкрытых крыніц.